Vitamin và khoáng chất là các vi chất vô cùng quan trọng để cơ thể khỏe mạnh và có khả năng hoạt động bình thường. Các vi chất này có nhiệm vụ chuyển hóa năng lượng cung cấp cho cơ thể và tham gia vào nhiều hoạt động khác của tế bào. Cùng G24 tìm hiểu chi tiết về vai trò cũng như hậu quả khi thiếu đi các dưỡng chất này trong cơ thể qua bài viết sau đây.
Vai trò của vitamin
Cả vitamin và khoáng chất đều là những dưỡng chất thiết yếu mà con người cần bổ sung cho cơ thể. Vitamin là nhóm các loại chất hữu cơ có khả năng tan trong chất béo hoặc tan trong nước. Có khoảng 13 loại vitamin được chia thành nhóm tan trong chất béo ( A, D, E, K,...) và tan trong nước (C, B,..).
Nhìn chung, vitamin có vai trò giúp dây thần kinh khỏe mạnh, cơ thể phát triển và hoạt động bình thường. Đồng thời, chống nhiễm trùng và giúp cơ thể đông máu đúng cách. Tuy nhiên, mỗi loại vitamin cũng có những vai trò riêng biệt, cụ thể:
- Vitamin A: Chống lại quá trình lão hóa, giúp mắt sáng hơn.
- Vitamin B: Tham gia vào sự phát triển của hệ thần kinh, kích thích ăn uống và giúp tóc, da bóng mượt mềm mịn hơn.
- Vitamin C: Ứng dụng nhiều trong da liễu và bệnh lý xuất huyết, có thể làm tăng sức bền của thành mạch và làm chậm quá trình oxy hóa.
- Vitamin D: Kết hợp với vitamin C để kích thích sự phát triển của hệ xương. Hạn chế xương sống cong, còi cọc,...
- Vitamin E: Giải quyết các bệnh lý về da và tế bào máu.
- Vitamin K: Dưỡng chất quan trọng hỗ trợ đông máu, nếu thiếu vitamin K cơ thể sẽ gặp tình trạng vết thương chảy máu liên tục do máu khó đông.
Vai trò của khoáng chất
Khoáng chất là những yếu tố vô cơ được tìm thấy trong đất và nước. Các loại khoáng chất được động vật tiêu thụ, thực vật hấp thu và đi vào cơ thể con người trong quá trình ăn uống. Bên cạnh những khoáng chất quen thuộc như: Sắt, canxi, natri, kali,... thì cũng có những khoáng chất cần thiết khác dù với hàm lượng rất nhỏ như: i-ốt, kẽm, đồng,... Mỗi loại khoáng chất cũng sẽ có vai trò riêng biệt giúp cơ thể phát triển và tồn tại.
- Sắt: Có khả năng tham gia vào quá trình tạo ra các tế bào máu.
- Magie: Kiểm soát lượng đường trong máu, điều hòa huyết áp và tham gia vào hệ tiêu hóa của cơ thể.
- Selen: Cần thiết cho mọi thành phần của hệ miễn dịch và sự phát triển của bạch cầu.
- Kẽm: Có vai trò quan trọng trong sự tổng hợp DNA, bảo vệ các giác quan như vị giác và khứu giác. Đồng thời, hỗ trợ hệ thống miễn dịch hoạt động và kích thích các enzyme.
- Natri: Điều chỉnh huyết áp và cân bằng dịch ngoại bào.
Hậu quả khôn lường khi thiếu hụt vitamin và khoáng chất
Có thể thấy, vai trò của vitamin và khoáng chất là không thể thiếu trong quá trình tuần hoàn và phát triển của con người. Tuy nhiên, hai dưỡng chất này không tự tạo ra trong cơ thể mà cần phải bổ sung từ nguồn thực phẩm. Nếu không bổ sung đầy đủ từ các nguồn thức ăn khác nhau sẽ gây hậu quả nghiêm trọng cơ thể như:
Suy giảm hệ miễn dịch
Khoáng chất và vitamin nạp vào cơ thể có vai trò tăng cường hệ thống miễn dịch của con người. Khi thiếu hụt hai loại vi chất này có thể dẫn tới tình trạng hệ miễn dịch bị suy giảm, cơ thể dễ bị tấn công bởi vi khuẩn và các virus gây bệnh. Từ đó, gây ra một số bệnh lý, giảm khả năng tự hồi phục và có thể rối loạn tiêu hóa.
Sức khỏe răng miệng bị tác động
Một trong những hậu quả nghiêm trọng khác mà bạn có thể gặp phải khi thiếu hụt vitamin và các khoáng chất là răng miệng gặp vấn đề. Canxi là thành phần chính cấu tạo nên răng, xương và hàm. Khi thiếu hụt dưỡng chất này những bộ phận kể trên sẽ bị suy yếu, dẫn tới men răng kém, sâu răng hay viêm nướu,...
Bên cạnh đó, tình trạng lở miệng cũng thường diễn ra ở những người bị thiếu hụt canxi, sắt và vitamin B12. Thậm chí, những người thiếu vitamin C có nguy cơ gặp các vấn đề về nướu và rụng răng.
Thúc đẩy quá trình lão hóa
Vũ khí mạnh nhất để làm chậm quá trình lão hóa chính là bổ sung đầy đủ vitamin và các loại khoáng chất cần thiết. Khi cơ thể không được cung cấp đủ các vi chất cần thiết, da và các tế bào sẽ xuất hiện tình trạng lão hóa, có nếp nhăn, chảy xệ,...
Cơ thể mệt mỏi, tinh thần uể oải
Căng thẳng mệt mỏi thường xuất hiện khi chúng ta làm việc, học tập quá sức hoặc những vấn đề khiến bản thân stress. Tuy nhiên, một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng, cơ thể mệt mỏi và uể oải còn dẫn tới từ việc thiếu hụt khoáng chất, vitamin cần thiết.
Khi các vi chất quan trọng bị thiếu hụt, cơ thể sẽ dễ sản sinh các chất khiến hệ thần kinh bị căng thẳng quá mức. Đồng thời, phát sinh thêm những cảm xúc tiêu cực gây khó chịu cho cơ thể.
Bổ sung vitamin và khoáng chất cho cơ thể bằng cách nào?
Như đã chia sẻ ở trên, vitamin và các loại khoáng chất không thể tự sản sinh trong cơ thể, mà cần bổ sung từ thực phẩm bên ngoài. Các vi chất có mặt ở nhiều loại thực phẩm khác nhau, cách tốt nhất để tránh thiếu hụt vi chất là đa dạng hóa thực phẩm ăn uống trong chế độ dinh dưỡng.
Health Coach Hồ Giang tới từ Học viện Sức khỏe Việt Nam đã chia sẻ tới bạn đọc những loại thực phẩm có thể bổ sung nhiều vi chất nhất, giúp cơ thể khỏe mạnh như sau:
- Vitamin A: Cà rốt, dưa đỏ, cà chua, trứng, sữa,...
- Vitamin B: Các loại hạt, thịt bò, sữa,....
- Vitamin C: Dâu tây, kiwi, cam, ổi, cà chua, bông cải xanh,...
- Vitamin E: Các loại rau có màu xanh đậm, ngũ cốc, bơ, hạch quả,...
- Canxi: Sữa và chế phẩm từ sữa, trứng,...
- Magie: Cải bó xôi, hạnh nhân, đậu đen, đậu Hà Lan,...
- Sắt: Bông cải xanh, gan, cải bó xôi, thịt đỏ, cá,...
Lưu ý:
Nếu việc bổ sung vi chất qua thực phẩm vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu của cơ thể, thì bạn có thể bổ sung các loại thực phẩm chức năng tới từ những thương hiệu uy tín. Đồng thời, tuân theo chỉ định của bác sĩ để tránh gặp phải tác dụng phụ không mong muốn.
Bổ sung vi chất không có nghĩa là bạn tùy tiện "nạp" các thực phẩm vào cơ thể bằng mọi cách, mà cần có chế độ ăn uống khoa học. Việc xây dựng chế độ ăn uống đầy đủ vitamin, khoáng chất và các chất dinh dưỡng khác sao cho phù hợp với giới tính, độ tuổi,... là điều cần thiết.
Vitamin và các loại khoáng chất có vai trò quan trọng và đảm nhận nhiều chức năng trong cơ thể. Tuy nhiên, không nên bổ sung bừa bãi gây thừa vi chất cũng sẽ dẫn tới những ảnh hưởng xấu cho cơ thể.
Hy vọng những chia sẻ về vitamin và khoáng chất của G24 đã giúp bạn có thêm thông tin hữu ích. Để xây dựng chế độ ăn uống khoa học và phù hợp với bản thân, bạn đọc truy cập website giamcan.vn để được đội ngũ chuyên viên giỏi chuyên môn hỗ trợ.
